Page 14 - mayisyeni

Duygu Kocabaş Atılgan (Konuk Yazar)
@duygu.kocabas.atilgan

RESİMLİ ÇOCUK KİTAPLARI

Resim ve resimleme, ilk çağlardan bu yana kendisiyle ilişki kurarak çıkarımlar yapmasına ola-
kullanılan iletişim araçlarından biridir. Yazının nak veren bir biçimde kurgulanmalıdır. Tüm bunlar
henüz icat edilmediği zamanlarda dahi insanlar çocuğun dünyasından bir perspektif yakalanarak
birbirleriyle görseller üzerinden iletişim kurmuş estetik ve sanatsal bir bakış açısıyla yansıtıldığın-
ve hatta günümüze, o dönemi anlatan kaynak- da, anlamlı bir bütün haline gelir. Bu açıdan resimli
lar bırakmışlardır. Bugün bu görsellere bakarak o kitaplar, hayal gücünü beslemesinin yanı sıra ço-
dönemde yaşanılanları, hissedilen duyguları, fizi- cuk bireylere sanatsal bir bakış açısı da kazandırır.
ki şartları, tehlikeler karşısında nasıl hareket edil- Çocuğun tüm bu deneyimleri kazanabilmesi
diğini kavramak ve yorumlamak, insanoğlunun için öncelikle kitaba karşı ilgi duyması gerekir. Bu-
tarihsel gelişimine ışık tutar. Bu iletişimin bir ben- rada çocuğun gelişim özellikleri ve yaş aralığı gibi
zeri de erken çocukluk döneminde resimli kitap değişkenler mevcuttur. Bu değişkenler farklı ihti-
ve çocuk arasında yaşanır. Çocuğa henüz okuma yaçları doğurur. Bez kitaplar, ABC kitapları, oyun-
yazma becerisi kazandırılmadığı düşünüldüğün- cak kitaplar, sessiz kitaplar ve resimli öykü kitapları
de hikâyenin tamamen görsel örgü üzerinden ta- bu ihtiyaçlar doğrultusunda hazırlanır. Hepsinin
kip edilerek okunduğu söylenebilir. Resimleme, ki- ortak noktası görsellerle birlikte kurgulanmaları-
tapta anlatılan hikâyenin kapılarını ardına kadar dır. Bu görseller aracılığıyla hikâyenin ya da metnin
açar; hikâyenin geçtiği ortam, karakterin duygu erken çocukluk dönemi için ilgi çekici ve anlaşılır
durumu, fiziki ve ruhsal özellikleri gibi anlatılma- bir hale getirilmesi ve bu sayede okuma alışkanlığı-
yan soyut detayları da görünür ve yorumlanabi- nın erken yaşlardan itibaren kazandırılabilmesi de
lir kılar. Bu yüzden konu çocuk kitaplarına geldi- hedeflenir. Çocuk, takip ettiği görsel kavramları an-
ğinde görsel anlatım, öykünün içeriği, konusu ve lamlandırabildiği, merak, heyecan ve eğlence duy-
kurgusu kadar önemli bir nitelik kazanır.
gusunu hissedebildiği sürece ilgisini canlı tutar. Bu
Erken çocukluk dönemi; en basit tanımıyla aşamada anlamlandırma ve merak hissiyatı, gör-
0-8 yaş arası çocukları betimlemek için kullanı- seller aracılığıyla kuvvetlendirilir.
lır. İnsan beyninin en hızlı gelişim gösterdiği bu Çocuklar resimli kitaplara kendi başlarına bak-
dönemde kitapların bilişsel, duygusal ve sosyal mayı sevdikleri gibi bir yetişkinin sesinden dinle-
gelişimin üzerinde önemli bir etkisi olduğu bilin- yerek kitabı takip etmekten de büyük keyif alırlar.
mektedir. Kitaplar sayesinde çocuklar düşüne- Hele ki bu yetişkin, ebeveynlerinden biri olduğun-
bilme, problem çözme, yaratıcılık gibi becerileri da geçirdikleri zaman çok daha değerli ve eğitici
edinirken, doğaya ve insanlara karşı duyarlılık bir hale gelir. Bu tür paylaşımların çocuk ve yetişkin
hissini kazanır. Bu sayede çocuk, kişiliğini oluş- arasındaki bağı kuvvetlendirmesinin yanı sıra, dil
turan parçaları bir araya getirerek topluma fay- gelişimine de katkı sağladığı pedagojik araştırma-
dalı bir birey olma yolunda ilerler. İşte bu yüzden, larca ortaya konmaktadır. Resimlerde ifade edilen
bireyin karakteristik yapısının şekillendiği dönem duygu durumları ile karakterlerin problemi çözme
olma özelliği taşıyan erken çocukluk döneminde yöntemleri de çocuk ve yetişkin arasında hoş bir
çocuklara sunulan içerikler ve bu içeriğin niteliği sohbete dönüşebilir. Bu da çocuğun düşünme ve
çok önemlidir. Nitelikli bir çocuk edebiyatı ürünü; problem çözme becerilerini geliştirmek için bu-
çocukların düş dünyasını harekete geçiren, dü- lunmaz bir fırsattır. Verimli geçirilen kitap okuma
şünmeleri için imkân sağlayan, merak duygusu- saatleri çocukların gelişimine katkı sağlarken biz
nu gıdıklayarak keşfetmeye yönlendiren, doğaya yetişkinlere de hayat kargaşasında unuttuğumuz
ve yaşadığı çevreye karşı duyarlılık kazandıran ve
bazı değerleri hatırlatabilir.
14 • www.lokumdergi.com